Βραβευση της Ελλάδας για τον περιορισμο των θανάτων απο τροχαία

Το Ευρωπαικό Συμβούλιο για την Ασφάλεια των Μεταφορών (ETSC) δημοσιοποίησε  τον απολογισμό της εντεκαετίας 2010 -2020 στον τομέα Οδική Ασφάλεια στην Ευρώπη. Οι θάνατοι από τροχαίες συγκρούσεις μειώθηκαν κατά 36,7% τα τελευταία έντεκα χρόνια, αριθμός που απέχει πολύ από το στόχο που είχε θέσει η ΕΕ για 50% μείωση στη δεκαετία. Κι αυτό παρά την απρόσμενη «στατιστική βοήθεια» της πανδημίας Covid-19 που λόγω περιορισμού της κυκλοφορίας οδήγησε σε μια μείωση των θανάτων από τροχαία στη διάρκεια του 2020 κατά 17%. Είναι η δεύτερη συνεχόμενη δεκαετία που η Ευρωπαική Ένωση δεν κατορθώνει να πετύχει το στόχο του περιορισμού κατά 50% των θανάτων από τροχαίες συγκρούσεις (43% τη δεκαετία 2001 -2010). Το γεγονός δεν φαίνεται να απασχολεί ιδιαίτερα. Χωρίς κανένα ουσιαστικό απολογισμό για την αποτυχία εκπλήρωσης των στόχων που τίθενται εδώ και δύο δεκαετίες, τέθηκε και πάλι, για τρίτη φορά, ο ίδιος στόχος για 50% μείωση των θανάτων από τροχαίες συγκρούσεις στην ΕΕ μέχρι το 2030. Είναι ανάγκη να υπενθυμίσουμε πως οι στόχοι αυτοί αφορούν ανθρώπινες ζωές, χιλιάδες ανθρώπινες ζωές, κυρίως νέων, και όχι στατιστικές καμπύλες. Η αποτυχία επίτευξης των στόχων είναι εξασφαλισμένη όταν αυτοί τίθενται ως ευχή, χωρίς να συνοδεύονται από μια κοινή ευρωπαική πολιτική και συγκεκριμένες/ακριβείς δεσμεύσεις. Η Ευρωπαική Ένωση απέχει πάρα πολύ από την υιοθέτηση του Οράματος Μηδέν (Vision Zero) το οποίο άρχισε να επικαλείται στα κείμενα της. Ή υποστηρίζεις το Μηδέν και έχεις ουσιαστικά αποτελέσματα, ή το 50% και μετράς αποτυχίες. Και τα δυο ταυτόχρονα δεν γίνεται. Η Νορβηγία (55%) και η Ελλάδα (54%) είναι οι μόνες ευρωπαικές χώρες που στη διάρκεια της περιόδου ξεπέρασαν το στόχο του 50%. Καθώς η Νορβηγία δεν αποτελεί μέλος της Ευρωπαικής Ένωσης το ETSC αποφάσισε να βραβεύσει την Ελλάδα ως νικήτρια σε ευρωπαικό επίπεδο στο «Δείκτη Απόδοσης» για την Οδική Ασφάλεια. Αν και η μείωση από τους 1258 θανάτους το 2010 στους 579 το 2020 είναι προφανώς εξαιρετικά σημαντική δεν πρέπει να παραβλέψουμε ότι η Ελλάδα εξακολουθεί να είναι μια από τις χώρες που η πιθανότητα θανάτου από τροχαίο είναι υψηλότερη από τον Ευρωπαικό μέσο όρο. Είναι ανησυχητικό πως τα τελευταία χρόνια η πτωτική τάση δεν υφίσταται ουσιαστικά και ο αριθμός των θανάτων τείνει να σταθεροποιηθεί γύρω στους 700/ετος πράγμα που σημαίνει τριπλάσια πιθανότητα θανάτου από τροχαίο για τους κατοίκους της χώρας μας σε σχέση με τους κατοίκους, της Νορβηγίας, της Ελβετίας, της Σουηδίας και του Ηνωμένου Βασιλείου και διπλάσια από μια σειρά άλλων χωρών. Να σημειώσουμε πως κι ο αριθμός των 579 θανάτων το 2020 εν μέσω πανδημίας και εκτεταμένου αυστηρού λοκντάουν είναι ιδιαίτερα ανησυχητικός. Δεν θα αναλύσουμε εδώ το πώς προήλθε η μείωση κατά 54%. Πολλά πράγματα συνέβαλαν. Η παρατεταμένη οικονομική κρίση, και η πανδημία αποτέλεσαν δυο μεγάλους κοινωνικούς προσδιοριστικούς παράγοντες. Η ολοκλήρωση μεγάλου μέρους του δικτύου των αυτοκινητοδρόμων αποτέλεσε την μόνη ουσιαστική συμβολή του κράτους με θετική επίπτωση στον περιορισμό των τροχαίων. Η δράση των οργανώσεων θυμάτων τροχαίων, πολιτών και φορέων που αγωνίζονται για την οδική ασφάλεια υπήρξε συνεχής και καθοριστική όλη αυτή τη δεκαετία. Παρά τις προσπάθειες τους όμως καμιά συγκεκριμένη πολιτική πρόληψης δεν εφαρμόστηκε από την πολιτεία στη διάρκεια της δεκαετίας. Ούτε για τον περιορισμό των ταχυτήτων, ούτε για μηδενική ανοχή στη χρήση αλκοόλ από τους οδηγούς. Ούτε καν η νομοθεσία που χαρακτηρίζει την εγκατάλειψη θύματος τροχαίου πλημμέλημα δεν άλλαξε. Ο SOS Τροχαία Εγκλήματα δεν μηδενίζει την όποια προσπάθεια και εκτιμά τη σωτηρία κάθε μοναδικής ανθρώπινης ζωής. Ελπίζει η δεκαετής δράση του να συνέβαλε θετικά στο να μη χαθούν περισσότερες ζωές. Ωστόσο η ανακοίνωση του ETSC έχει πολλαπλές αναγνώσεις. Κάποια σημεία απ αυτές επισημάναμε. Γεμίζει όλους μας με ευθύνες και απαιτεί την υιοθέτηση ολοκληρωμένων μακροπρόθεσμων πολιτικών πρόληψης. 9.376 ανθρώπινες ζωές χάθηκαν στους ελληνικούς δρόμους στο διάστημα 2010 – 2020. Πολλοί περισσότεροι άνθρωποι έμειναν ανάπηροι μετά από τροχαίες συγκρούσεις ( το ελληνικό κράτος αδυνατεί ακόμα και σήμερα να τους καταγράψει …). Με τη σκέψη σ αυτούς και τις οικογένειες τους ας αναλάβουμε ο καθένας, με πρώτη την πολιτεία, τις ευθύνες που του αναλογούν. Ας κάνουμε το Όραμα Μηδέν πράξη σήμερα κι ας μη περιμένουμε το 2030 για να μετρήσουμε ξανά νεκρούς και επιζήσαντες. 

 Πανελλαδικός σύλλογος SOS Τροχαία Εγκλήματα